แร่สมิธโซไนต์ (Smithsonite )

ชื่อแร่ ตั้งชื่อเพื่อเป็นเกียรติแก่ Jame Smithson ผู้ก่อตั้งสถาบันสมิธโซเนียน ในกรุงวอชิงตัน ดีซี เรียกอีกอย่างหนึ่งว่าแร่กระดูกแห้ง (Dry Bone Ore) เนื่องจากมีลักษณะคล้ายกระดูก

คุณสมบัติทางฟิสิกส์ – รูปผลึก ระบบเฮกซะโกนอล พบเกิดเป็นรูปผลึกได้ไม่บ่อยนัก มักพบเป็นรูปพวงองุ่น หรือหินย้อย (Stalactite) เกิดสลับกับแร่ ไฮโดรซิงไซต์ (Hydrozincite ; 3.ZnCO₃.2H₂O) รอยแยกแนวเรียบเป็นรูปสี่เหลี่ยมขนนมเปียกปูน เปราะ มีความแข็งของสเกลมอร์เท่ากับ 4-4.5 ถ.พ. 4.3 -4.46 ความวาวคล้ายแก้ว โพร่งใสถึงโปร่งแสง ปกติมีสีขาวหรือไม่มีสีแต่หากมีมลทิลปนทำให้มีสีอื่นเช่น เทา แดง เขียว เหลือง น้ำเงิน น้ำตาล หรือสีดำ ผงละเอียดสีขาว มีสีเหลืองเนื่องจากมลทิลของธาติแคทเมียมเรียกว่า Turky-fat ore

แร่สมิธโซไนต์

คุณสมบัติทางเคมี - สูตรเคมี ZnCO₃ มี ZnO 64.8.0 % และ CO₃ 35.2 % บางชนิดอาจมีแมงกานีส หรือเหล็กเข้าไปแทนที่ธาตุสังกะสี อาจมีการปะปนหรือแทนที่ธาตุด้วยแคลเซียม แมกนีเซียม ทองแดง หรือโคบอลท์บ้างเล็กน้อย

ลักษณะเด่นและวิธีการตรวจ – ทำปฏิกิริยากับกรดเกลือ คือหยดกรดเกลือร้อนแล้วเกิดเป็นฟองฟู่ ละลายในกรดเกลือ เอามีดขีดเป็นรอย ค่อนข้างหนัก มีความแข็งมากกว่าแร่คาร์บอเนตชนิดอื่น Calcite Group

การกำเนิด – แร่ Smithsonite พบได้ทั่วไปในหินชั้นและในสายแร่ โดยเฉพาะบริเวณที่มีหินปูน มักพบร่วมกับแร่โลหะพื้นฐานชนิดต่างๆ ที่เกิดจากน้ำร้อนใต้ผิวโลก (Hydrothermal Deposits) เช่น กาลีนา (Galena) สฟาเลอไรต์ (Sphalerite ) ทองแดง (chalcopyrite) และ (malachite.jpg) เหล็ก มักพบอยู่ช่วงบนของสายแร่ซัลไฟด์ เนื่องจากเกิดจากการแปรสภาพของแร่ซัลไฟด์

แหล่ง ประเทศไทย พบแร่สมิธโซไนต์ที่อำเภอแม่สอดจังหวัดตาก อำเภอศรีสวัสดิ์ จังหวัดกาญจนบุรี

ต่างประเทศพบมากที่ประเทศกรีก สหรัฐอเมริกา ออสเตรเลีย

ฝรั่งเศส.เม็กซิโก

ประโยชน์ ใช้เป็นแร่ดิบนำมาสะกัดเอาโลหะสังกะสี เช่นที่บริษัท ผาแดง อินดัสซี่ จำกัด จังหวัดตาก หากมีสีสวยนำไปตัดและขัดทำเป็นหินประดับได้เช่นเดียวกับหินอ่อน